เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2567 มหาวิทยาลัยขอนแก่น ผนึกภาคีเครือข่ายจัดกิจกรรม KKU Carnival 2024 ภายใต้แนวคิด วิถีแห่งอีสาน สีฐานมูเตลู ในงานสีฐานเฟสติวัล “บุญสมมา บูชานาค” (Sithan KKU Festival 2024) ณ บริเวณถนนสีฐาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
อีสาน คือ ดินแดนแห่งความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทั้งทางศาสนา ความเชื่อ พิธีกรรม ไม่ว่าจะเป็นความเชื่อเรื่องผี พราหมณ์ และศาสนาพุทธ แต่มีการบูรณาการอยู่ร่วมกันอย่างสมัคร สมาน สามัคคี กลมกลืนในแบบฉบับคนอีสาน และแยกขาดจากกันโดยสิ้นเชิงมิได้
“มูเตลู” คือ ความศักดิ์สิทธิ์ที่มีปรากฏอยู่ในแผ่นดินอีสานในรูปของความเชื่อเรื่องเกี่ยวกับ ผี พราหมณ์ พุทธ ซึ่งเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจของคนอีสานมาช้านานและไม่มีวันหมดไปจากแผ่นดินอีสาน ตราบใดที่คนอีสานยังคงนับถือความเป็น ผี พราหมณ์ พุทธ ตามวิถีดั้งเดิมหรือการปรับเปลี่ยนไปตามสมัย เพื่อเป็นการคารวะจิตวิญญาณแห่งอีสานจึงได้นำวิธีคิด การประดิษฐ์สร้าง “มูเตลู” มาใช้เป็น ธีม ขบวน Carnival ในปีนี้
รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า มหาวิทยาลัยขอนแก่นของเรามีกิจกรรมดี ๆ แบบนี้อย่างต่อเนื่อง แสดงให้เห็นถึงคุณค่าและมูลค่าที่เกิดจากทุนทางวัฒนธรรม ผ่านความคิด ความเชื่อ และวิถีวัฒนธรรมของคนอีสาน ในแนวคิดหลัก วิถีแห่งอีสาน สีฐานมูเตลู ในมิติความเชื่อของคนอีสาน ได้ผูกพันและเชื่อมโยงกับวิถีชีวิต วิถีวัฒนธรรมของเราเนิ่นนาน และการนำมาสร้างสรรค์นำเสนอในรูปแบบที่เน้นขบวนแห่ที่แปลกใหม่อย่างสนุกสนาน
“ในการจัดกิจกรรมครั้งนี้ ผมรู้สึกได้ถึงความตั้งใจของคณะดำเนินงาน และการผสานความร่วมมือระหว่างเครือข่ายมหาวิทยาลัยขอนแก่น ชุมชน ศิลปิน ที่ได้ร่วมแรงร่วมใจกันให้เกิดเป็นกิจกรรมรูปแบบขบวนแห่ KKU Carnival 2024 ในงานสีฐานเฟสติวัลให้มีความหลากหลายและได้รับความสนใจมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง”
รองศาสตราจารย์ ดร.นิยม วงศ์พงษ์คำ รองอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า กิจกรรม KKU Carnival 2024 เป็นหนึ่งกิจกรรมหลักในงานสีฐานเฟสติวัล “บุญสมมา บูชานาค” ที่จัดขึ้นเพื่ออนุรักษ์ประเพณีลอยกระทง การขอขมาและบูชาน้ำ ในวันเพ็ญเดือนสิบสอง โดยกิจกรรมการจัดขบวนแห่ในรูปแบบ Carnival ได้ดำเนินงานปีนี้เป็นปีที่ 4 ซึ่งปีนี้ได้กำหนดรูปแบบแนวคิดหลักของการจัดขบวนแห่ Carnival คือ วิถีแห่งอีสาน สีฐานมูเตลู นำเสนอแห่งความยิ่งใหญ่ งดงาม และเพื่อเป็นการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรม สร้างความคิดริเริ่มสร้างสรรค์จากวัฒนธรรมดั้งเดิม และสร้างแรงจูงใจในการนำเสนอวัฒนธรรมร่วมสมัยผ่านขบวนแห่ Carnival เพื่อนำเสนอความเชื่อเกี่ยวกับผีในภาคอีสานของเรา เน้นขบวนแห่ที่สร้างสรรค์และแปลกใหม่อย่างร่วมสมัย
ขบวน KKU Carnival 2024 วิถีแห่งอีสาน สีฐานมูเตลู ประกอบด้วย การแสดง ผีบักหวด ผีหมากกั๊บแก้บ ขบวนหมอลำคณะซานเล้าบันเทิงศิลป์ ขบวนโรงเรียนที่ชนะการประกวดวงดนตรีลูกทุ่งดาวรุ่งลูกทุ่งมอดินแดง ขบวนผู้เข้าประกวด “MISS KKU ANGEL 2024” (นางฟ้ามอดินแดง) ขบวนคณะหุ่นนวัตศิลป์มอดินแดง ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ขบวนแห่ หุ่นพญานาค ขบวนจากชมรมอีสาน และขบวนแห่ ของคณะต่าง ๆ ประกอบด้วย คณะบริหารธุรกิจและการบัญชี คณะสาธารณสุขศาสตร์ วิทยาลัยนานาชาติ คณะศึกษาศาสตร์คณะศิลปกรรมศาสตร์ และ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ โดยทุกขบวนมาแนวคิด วิถีแห่งอีสาน สีฐานมูเตลู ผลปรากฏว่าคณะศิลปกรรมศาสตร์ เป็นผู้ชนะเลิศขบวนแห่ KKU Carnival 2024 และรางวัลอื่นๆ ตามรายละเอียดด้านล่าง
นายรัฐเชษฐ์ พันธ์สำโรง นักศึกษาคณะเกษตรศาสตร์ ชั้นปีที่ 3 ประธานชมรมอีสาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวถึงความรู้สึกการได้เข้าร่วมขบวนว่า รู้สึกดีใจที่เยาวชนเห็นคุณค่า ตระหนักรู้และอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย อย่างประเพณีลอยกระทง และคานิวัลขนาดใหญ่ที่ไม่ใช่มูลค่าทางเศรษฐกิจ รวมถึงคุณค่าวัฒนธรรมที่ได้เผยแพร่สู่สายตาชาวโลก อย่างเช่น ขบวนจากชมรมอีสาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น มาในแนวคิด ฮีตสิบสอง คองสิบสี่ ที่ชาวอีสานปฏิบัติสืบทอดกันมา ซึ่งเชื่อมโยงกับวันเพ็ญหรือคืนเดือนเพ็ญที่พระจันทร์เต็มดวง ความศรัทธาทางศาสนา และความร่วมมือของชุมชน เช่น บุญบั้งไฟในเดือนหกที่ขอฝนจากพญาแถน บุญกฐินในเดือนสิบสอง รวมไปถึงการลอยกระทง ที่เสริมความเป็นสิริมงคลให้ชุมชน เดือนเพ็ญจึงเป็นทั้งสัญลักษณ์ของความสมบูรณ์และการรวมใจของคนอีสาน
นอกจากนี้ยังมีขบวนที่โดดเด่นคือขบวนการแสดงผีบักหวดอีสาน คือดินแดนแห่งผี ผีดิน ผีน้ำ ผีฟ้า ผีต่าง ๆ นานา และผีบักหวดคือการประดิษฐ์สร้างผีทางวัฒนธรรมใหม่ขึ้น โดยนำเอาเครื่องจักสานของชาวอีสานคือ หวด มาสร้างสรรค์เป็น “ผีมูเตลู” เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของคนรุ่นใหม่ “สายมู” ที่รักในการแดนซ์ การแสดงออกถึงความสามารถ นอกจากนั้นยังสนับสนุนให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ ความสามัคคี การเรียนรู้แบบหมู่คณะ หลาย ๆคนทำงานร่วมกันอย่างผสมกลมกลืนที่เรียกว่า “แดนซ์ทรู๊ฟ” โดย นักเต้นคือ นักศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่นจากหลากหลายคณะ
กิจกรรม งานสีฐานเฟสติวัล “บุญสมมา บูชานาค” (Sithan KKU Festival 2024) ณ บริเวณถนนสีฐาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดต่อเนื่องระหว่างวันที่ 13 – 15 พฤศจิกายน 2567 โดยมีกิจกรรมสร้างสรรค์มากมาย พร้อมเปิดประตูรั้วมอดินแดงให้ประชาชนเข้าเยี่ยมชมกว่าแสนคน โดยวันนี้ ( 15 พฤศจิกายน 2567 ) เป็นคืนสุดท้าย ติดตามกิจกรรมได้ทางเพจ FB : https://www.facebook.com/SithanKKUFestival
ชมภาพเพิ่มเติมได้ที่ https://www.facebook.com/photo?fbid=978102574352764&set=pcb.978110834351938
Dazzling KKU Carnival 2024: Embracing “the Spirit of Isan, Sithan Mutelu”