วันที่ 29 มีนาคม 2564 สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น นำโดย ศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยฯ พร้อมคณะทำงาน เข้าร่วมประชุมและหารือการขับเคลื่อนการดำเนินงานกำจัดพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ร่วมกับคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภออุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น ณ ห้องประชุมที่ว่าการอำเภออุบลรัตน์ การประชุมวันนี้ได้รับเกียรติจากนางสาวพัชรา วงศ์สุวรรณ พัฒนาการอำเภออุบลรัตน์ เป็นประธานในการประชุม
โดยการประชุมในวันนี้ เป็นการหารือแนวทางการดำเนินงานและรูปแบบการขับเคลื่อนการทำงานร่วมกันในการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีเชิงบูรณาการของอำเภออุบลรัตน์ ภายใต้รูปแบบอุบลรัตน์โมเดล ขับเคลื่อนผ่านการทำงานร่วมกับคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) โดยมีผู้เข้าร่วมประชุมกว่า 20 คน มีเป้าหมายร่วมกันคือ ลดอัตราผู้ติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับและตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี เพื่อค้นหาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีให้เข้าสู่กระบวนการรักษาโดยเร็วที่สุด โดยทำงานต่อเนื่องในพื้นที่ ระยะเวลา 3 ปี
โดยศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยฯ ได้กล่าวว่า “สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี ได้ดำเนินงานขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีผ่านโครงการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีเชิงบูรณาการ หรือเรียกกันในชื่อ “โครงการอำเภอต้นแบบ” โดยมุ่งเน้นการลดอัตราการติดพยาธิใบไม้ตับ โดยเน้นการรณรงค์และสร้างความตระหนักครอบคลุมทั้งพื้นที่ การคัดกรองกลุ่มเสี่ยงพยาธิใบไม้ตับด้วยการตรวจคัดกรอง คัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีด้วยเครื่องอัลตร้าซาวด์ เพื่อให้ผู้ป่วยโรคมะเร็งท่อน้ำดีระยะแรกในพื้นที่ดำเนินการเข้าสู่การผ่าตัดและเพิ่มอัตราการรอดชีพของผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีที่รับการผ่าตัดรักษาในพื้นที่ดำเนินการ ซึ่งอำเภออุบลรัตน์ เป็นหนึ่งในพื้นที่ต้นแบบเป้าหมายของจังหวัดขอนแก่น ที่ทางสถาบันวิจัยฯ ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) โดยร่วมมือกับคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขตพื้นที่ 7 และหน่วยงานภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ได้นำเอาโครงการวิจัยในการแก้ปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในด้านต่างๆ ลงมาขับเคลื่อนแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีร่วมกับประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะที่นี่เป็นแหล่งผลิตอาหารจากปลาที่สำคัญของภูมิภาค ดังนั้นเราจึงให้ความสำคัญในเรื่องของอาหารปลอดภัย การทำให้อาหารจากปลาปลอดพยาธิใบไม้ตับ ซึ่งเป็นต้นเหตุของการเกิดมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งการขับเคลื่อนงานนี้มีแนวทางการดำเนินงานที่สอดรับกับอุดมการณ์ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่ยึดถือการเป็นมหาวิทยาลัยแห่งการอุทิศเพื่อสังคม เพื่อแก้ไขปัญหาและยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนในสังคมโดยเฉพาะภาคอีสานให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและลดอัตราการเสียชิวิตจากโรคมะเร็งท่อน้ำดีลงให้เหลือน้อยที่สุด
การขจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีนั้น จะกระทำให้สำเร็จโดยภาครัฐอย่างเดียวไม่ได้ ต้องอาศัยความร่วมมือกับภาคีเครือข่าย เพื่อบูรณาการการแก้ไขปัญหาให้สัมฤทธิ์ผลและต่อเนื่อง การจะดำเนินการแต่เพียงในโรงพยาบาลหรือบุคลากรทางสุขภาพด้วยการตั้งรับเพียงอย่างเดียว ไม่เพียงพอที่จะแก้ไขปัญหาให้หมดไปได้ ทุกฝ่ายต้องร่วมกันแก้ไขปัญหาสุขภาพนี้ร่วมกัน จากต้นน้ำไปจนสุดปลายน้ำอย่างบูรณาการ ซึ่งก็คือ การกำจัดพยาธิใบไม้ตับ ลดการแพร่กระจายตามแหล่งน้ำ กำจัดพยาธิใบไม้ตับในสัตว์รังโรค จัดการอาหารให้ปลอดภัย เพิ่มภูมิคุ้มกันทางปัญญาแก่เยาวชน จัดการข้อมูลสุขภาพอย่างเป็นระบบสามารถติดตามได้ การคัดกรองและรักษาตั้งแต่เริ่มต้น เพื่อเพิ่มโอกาสในการรักษาและเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ลดการสูญเสียทางเศรษฐกิจสังคมอย่างยั่งยืน
ภาพ : วันชัย กาญจนสุรัตน์
ข่าว : ปณิธาน ศรีบุญเรือง