เมื่อวันอังคารที่ 20 ตุลาคม 2563 เวลา 10.30-13.00 น. มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้จัดพิธีการบันทึกความเข้าใจความร่วมมือทางวิชาการการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี โดยมี ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น กล่าวต้อนรับผู้ร่วมงาน ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง รองผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวถึงการสนับสนุนการดำเนินงานโครงการวิจัยท้าทายไทย : ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับของสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวเปิดและกล่าวถึงการดำเนินงานเพื่อการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ณ ห้องประชุมสารสิน อาคารสิริคุณากร ชั้น 2 สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
พิธีลงนามบันทึกความเข้าใจความร่วมมือทางวิชาการ (MOU) ในครั้งนี้ มีผู้ลงนามในบันทึกความเข้าใจความร่วมมือทางวิชาการการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ประกอบด้วย รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง รองผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ นายจรูญ อุ่นทวง สาธารณสุขอำเภอเชียงขวัญ จ.ร้อยเอ็ด ร้อยโทธวัชชัย เห็มวัง นายอำเภอศรีสมเด็จ จ.ร้อยเอ็ด นายนันทวิทย์ นาคแสง นายอำเภอกันทรวิชัย จ.มหาสารคาม นายจำนง ศรีทรัพย์ สาธารณสุขอำเภอโกสุมพิสัย จ.มหาสารคาม นายศิริวัฒน์ พินิจพานิชย์ นายอำเภอเมืองขอนแก่น นายชาติชาย ขำชื่น นายอำเภอบ้านแฮด จ.ขอนแก่น นายรุจน์ รังษี นายอำเภอบ้านไผ่ จ.ขอนแก่น นายสมดี โคตรตาแสง สาธารณสุขอำเภอหนองกุงศรี จ.กาฬสินธุ์ นพ.วัชระ เอี่ยมรัศมีกุล รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดร้อยเอ็ด (ผู้แทน สสจ.) นพ.ภาคี ทรัพย์พิพัฒน์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม นพ.พรพัฒน์ ภูนากลม รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์ (แทน สสจ.) และ นางกมลา วัฒนายิ่งเจริญชัย รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น (แทน สสจ.) โดยมีผู้ลงนามเป็นสักขีพยาน ประกอบด้วย ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น รศ.นพ.อภิชาติ จิระวุฒิพงศ์ คณบดีคณะแพทยศาสตร์ รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี นายสุทธินันท์ บุญมี ประธานคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนเขต 7 ดร.เกษร แถวโนนงิ้ว รองผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่7 (ผู้แทน ผอ.) และ รศ.ดร.วัชรินทร์ ลอยลม กรรมการและเลขานุการสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี
ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล กล่าวว่า “จากสถานการณ์โรคมะเร็งท่อน้ำดีที่ทวีความรุนแรงขึ้นทุกปีนั้น จังหวัดขอนแก่นเองได้สนองรับนโยบายและดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่อยมา มีการแต่งตั้งคณะทำงานเพื่อแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่เสี่ยง จังหวัดขอนแก่น โดยกำหนดให้มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานผ่านคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) เป็นการขับเคลื่อนการแก้ปัญหารูปแบบใหม่ที่มุ่งให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแสดงความคิดเห็นและข้อเสนอแนะในการพัฒนาโครงการต่าง ๆ โดยมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในฐานะสถาบันการศึกษา เห็นความสำคัญและให้การสนับสนุนเป็นการบูรณาการแก้ไขปัญหาสุขภาพของประชาชนอย่างยั่งยืนและครอบคลุมวงจรการเกิดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี และในวันนี้ก็ถือว่าเป็นอีกวันสำคัญที่เราจังหวัดขอนแก่น ได้มีโอกาสได้ต้อนรับเครือข่ายความร่วมมือในการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีทั้ง 4 จังหวัด 9 อำเภอ ทั้งอำเภอเชียงขวัญ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด อำเภอกันทรวิชัย อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคามอำเภอเมือง อำเภอบ้านไผ่ อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น และอำเภอท่าคันโท อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยการสนับสนุนของมหาวิทยาลัยขอนแก่นและสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ”
ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น กล่าวในท้ายที่สุดว่า “จังหวัดขอนแก่นขอต้อนรับทุกหน่วยงาน ทุกท่าน และจังหวัดขอนแก่นและกลุ่มจังหวัดร้อย แก่น สาร สินธุ์ก็ขอแสดงความตั้งใจให้ความร่วมมือและเป็นกำลังใจให้กับทุกหน่วยงานในการร่วมพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีร่วมกันให้สำเร็จเป็นรูปธรรมและยั่งยืนต่อไป”
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง กล่าวว่า “สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ ได้ให้การสนับสนุนมหาวิทยาลัยขอนแก่น ผ่านโครงการวิจัยท้าทายไทย:ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับ (Fluke Free Thailand) มาตั้งแต่ปี 2559 จนถึงปัจจุบัน เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีแบบครบวงจรตั้งแต่ระดับปฐมภูมิ ทุติยภูมิ และตติยภูมิ โดยมี รศ.นพ.ณรงค์ ขันตีแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี เป็น Directorโดยที่ผ่านมาการดำเนินโครงการวิจัยท้าทายไทย ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับนี้เกิดผลงานที่สำคัญมากมายและเพื่อให้การสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ไขปัญหาอย่างแท้จริง สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ จึงยินดีให้การสนับสนุนการดำเนินโครงการอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะการสร้างอำเภอต้นแบบและขยายเครือข่ายในการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีโดยเน้นให้ประชาชนมีส่วนร่วม เพื่อนำไปสู่การส่งเสริมการเรียนรู้และปรับพฤติกรรมเพื่อการป้องกันการแพร่ระบาดและยุติปัญหาของโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่เสี่ยง รวมถึงส่งเสริมและพัฒนาเครือข่ายระบบป้องกันและควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่เสี่ยงแบบบูรณาการ่วมกับภาคประชาสังคม ชุมชน โรงเรียน สถาบันการศึกษา โรงพยาบาล องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอันจะนำไปสู่การแก้ไขปัญหาที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืน สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ ขอแสดงความตั้งใจให้ความร่วมมือในการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี เพื่อประชาชนกับทั้ง 4 จังหวัด 9 อำเภออย่างเต็มที่ต่อไป”
รศ.นพ.ชาญชัย พานทองวิริยะกุล กล่าวว่า “มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในฐานะมหาวิทยาลัยวิจัยแห่งชาติและผู้นำของสถาบันอุดมศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ตระหนักถึงความรุนแรงของโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีท่อน้ำดี ทั้งในประเทศไทยและประเทศอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง และมีความมุ่งมั่นที่จะแก้ปัญหาดังกล่าวเป็นอย่างมาก เป็นโครงการสำคัญที่มหาวิทยาลัยแก่นดำเนินงานเพื่อการอุทิศให้แก่สังคม จากการทำงานที่ผ่านมาอย่างต่อเนื่องของสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่นสามารถผลักดันคณะรัฐมนตรีให้เห็นชอบแนวทางการขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์ทศวรรษกำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ปี 2559-2568เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2559 โดยดำเนินการผ่านโครงการปลอดพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี เพื่อคนไทยสุขภาพดีในปี 2568 ดังนั้น เพื่อสนับสนุนการดำเนินการตามแผนยุทธศาสตร์ดังกล่าว คณะแพทยศาสตร์และสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยการสนับสนุนของสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ผ่านโครงการวิจัยท้าทายไทย : ประเทศไทยไร้พยาธิใบไม้ตับ จึงได้ดำเนินการโครงการ “อำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี” ร่วมกับคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชนที่ 7(กขป. 7) และคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) ในพื้นที่จังหวัดร้อยเอ็ด มหาสารคาม ขอนแก่นและกาฬสินธุ์ เพื่อให้เป็นพื้นที่ต้นแบบในการแก้ไขปัญหาสุขภาพนี้อย่างยั่งยืนในอนาคต โดยกิจกรรมหลักเพื่อจะตัดวงจรชีวิตพยาธิใบไม้ตับในทุกมิติ รวมทั้งการดูแลประชาชนกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มผู้ป่วยโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี”
“พื้นที่ดำเนินการอยู่ในอำเภอเชียงขวัญ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด อำเภอกันทรวิชัย อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคามอำเภอเมือง อำเภอบ้านไผ่ อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น และอำเภอท่าคันโท อำเภอหนองกุงศรี จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งพบอุบัติการณ์ของโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่ดังกล่าวค่อนข้างสูง จึงเป็นที่มาของการลงนามบันทึกความเข้าใจความร่วมมือทางวิชาการในการดำเนินโครงการ“การพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี”ในพื้นที่ดังกล่าวเพื่อสร้างความร่วมมือกันของหน่วยงานต่างๆ ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนและประเทศชาติ โดยมีวัตถุประสงค์ความร่วมมือเพื่อสร้างการรับรู้และความตระหนักในโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในประชาชน การสร้างความรอบรู้โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในโรงเรียน การดำเนินงานเกี่ยวกับอาหารปลอดพยาธิใบไม้ตับ การดำเนินงานเกี่ยวกับสัตว์รังโรคปลอดพยาธิใบไม้ตับ การตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับในประชาชนกลุ่มเสี่ยง การคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีในประชาชนกลุ่มเสี่ยง การพัฒนาระบบการจัดการสิ่งปฏิกูลอย่างยั่งยืน และการพัฒนาระบบส่งต่อเพื่อการรักษาผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ขอแสดงความตั้งใจให้ความร่วมมือครั้งนี้เกิดประโยชน์สูงสุดเพื่อการพัฒนาและขับเคลื่อนอำเภอต้นแบบในการกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี เพื่อประชาชนต่อไป” อธิการบดีกล่าวในที่สุด
ในงานมีการจัดนิทรรศการให้ความรู้ในด้านมะเร็งท่อน้ำดีจากหลายหน่วยงาน และมีการแสดงวงโปงลางในชุด “ออนซอนบ้านป่า ซวนเซาพากินปลาดิบ” โดย คณะครูและนักเรียนจากโรงเรียนบ้านป่าแดงแจ้งกระหนวน” อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น สร้างสีสันในงานได้อย่างสนุกสนาน
ข่าว/ภาพ : วัชรา น้อยชมภู
